Wat is het doel van preventie in de zorg?

Het doel van preventie in de zorg is om ziekten en aandoeningen te voorkomen en daarmee de zorg te ontlasten. Bijvoorbeeld door een gezonde levensstijl en het voorkomen van risico’s die tot ziekten leiden. Het is een belangrijk onderdeel van de zorg van de toekomst, omdat het niet alleen de gezondheid van mensen verbetert, maar van de hele samenleving én bijbehorende kosten.

In het Integraal Zorgakkoord staat dat preventie onderdeel is van het nieuwe zorgbeleid voor de komende jaren. Hiervoor is het belangrijk om de juiste zorg op de juiste plek te bieden, beter te communiceren met patiënten en de zorg voor iedereen toegankelijk te maken. Door drempels te verlagen – voor zowel zorgverlener als patiënt – wordt preventie eenvoudiger. Onder andere de inzet van eHealth kan hierbij helpen.

Vormen van zorgpreventie

De overheid verdeelt preventie onder in vier vormen: preventie op basis van: doelgroep, fase van de ziekte, doel en pijlers integrale aanpak.

Doelgroep

Met doelgroep wordt simpelweg bedoeld dat bepaalde risicogroepen beter in de gaten worden gehouden. Bijvoorbeeld mensen met een lage sociaaleconomische status of ouderen. In onderstaand schema zie je hoe die doelgroepen worden onderverdeeld:

Figuur 1. Bron: loketgezondleven.nl

Fase van ziekte

Preventie op basis van fase van de ziekte houdt in dat er gekeken wordt naar primaire, secundaire en tertiaire preventie. Primair is activiteiten dat tot ziekte leidt voorkomen, secundair is het tijdig opsporen van ziekten en tertiaire is het voorkomen van verslechtering van het ziektebeeld.

Doel van preventie

In het meest ideale geval leidt preventie tot het voorkomen van ziekten, gezondheidsbevordering en zelfs de bescherming van de gezondheid. Dit doel wordt nageleefd door het tijdig signaleren van ziekten door bijvoorbeeld screening, het bevorderen van een gezonde leefstijl en het beschermen van mensen tegen ongezonde factoren. Denk daarbij bijvoorbeeld aan goede luchtkwaliteit en schoon drinkwater.

Pijlers integrale aanpak

Deze vorm van preventie heeft te maken met voorlichting, educatie, advisering en ondersteuning vanuit de overheid. Denk aan overheidscampagnes tegen roken, adviesgesprekken op school en groepsvoorlichtingen bij bedrijven. Daarnaast wordt er gekeken naar sociale controle, burgerparticipatie en zelfs regelgeving. Bij dat laatste moet je bijvoorbeeld denken aan een hogere prijs voor tabak of alcohol.

10 voorbeelden van preventie in de zorg

Zoals je in vorige hoofdstukken las, omvat preventie een hoop vormen en verschillende fases. In dit hoofdstuk lees je 10 concrete voorbeelden van preventie in de zorg.

1. Vaccinaties: het tijdig toedienen van vaccins aan patiënten en potentiële patiënten om ziekte te voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan de HPV-vaccinatie bij vrouwen, coronavaccins tijdens de pandemie en de jaarlijkse griepprik voor kwetsbare doelgroepen.

2. Gezonde levensstijl: het stimuleren van een gezonde levensstijl, zoals gezonde voeding, regelmatige lichaamsbeweging en stoppen met roken is belangrijker dan ooit. Steeds meer mensen kampen met overgewicht, bewegen te weinig en eten ongezond. Het is eenieders taak om hieraan te werken. Van de overheid tot het individu en alle partijen ertussen.

3. Screening: het screenen van mensen op ziekten, zoals kanker en diabetes is van groot belang om vroege diagnose en behandeling mogelijk te maken. Om meer mensen te laten screenen is het belangrijk om de zorg toegankelijker te maken. Op die manier wordt de stap kleiner om met een verdacht knobbeltje over moedervlekje naar de huisarts te stappen.

4. Educatie: het bieden van voorlichting en educatie over gezondheidsrisico’s en -gedrag om patiënten bewust te maken van hoe ze hun gezondheid verbeteren. Niet alleen de lichamelijke gezondheid (sport en voeding), maar ook mentale gezondheid. Bijvoorbeeld door verantwoord om te leren gaan met sociale media.

5. Valpreventie: het nemen van maatregelen om valpartijen met bijkomend letsel te voorkomen. Bijvoorbeeld door bepaalde aanpassingen in de omgeving te veranderen. Vooral bij ouderen gebeurt dit nog onnodig veel, waardoor de druk op de zorg toeneemt.

6. Vroegtijdige interventie: het snel ingrijpen bij beginnende symptomen van ziekten om complicaties te voorkomen en behandeling mogelijk te maken. Door de druk op de zorg, duurt het nu in veel gevallen nog erg lang voordat iemand passende zorg krijgt. Denk bij voorbeeld aan de wachtlijsten bij de GGZ.

7. Risicobeoordeling: het correct beoordelen van risicofactoren voor bepaalde ziekten is essentieel voor preventie in de zorg. Er gaan nog te vaak verhalen rond van een verergerd ziekteverloop na een verkeerde beoordeling en risicoschatting van een specialist.

8. Infectiepreventie in zorginstellingen: infectiepreventiemaatregelen, zoals handhygiëne, het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen, het reinigen van apparatuur en een goede luchtcirculatie, helpen bij het voorkomen van de verspreiding van infecties in gezondheidszorginstellingen.

9. Gezonde werkomgeving: het creëren van een gezonde werkomgeving draagt bij aan het voorkomen van werkgerelateerde aandoeningen, zoals rugklachten, stress en zelfs burn-out met bijbehorende lichamelijke complicaties.

10. Gezonde slaapgewoonten: het stimuleren van gezonde slaapgewoonten is een buitengewoon onderschatte vorm van zorgpreventie. Goede slaapgewoonten zorgt in allerlei opzichten voor een verbeterde gezondheid. Zo hebben mensen met een goede slaapgewoonte: minder kans op alzheimer, minder kans op depressie, ze leven langer, hebben een beter immuunsysteem en zijn vrolijker gestemd.

Hoeveel geld gaat er naar preventie?

In 2018 heeft de overheid het Nationaal Preventieakkoord gesloten waarin diverse preventiemaatregelen zijn opgenomen. Deze maatregelen zijn vooral gericht op het verminderen van roken, overgewicht en problematisch alcoholgebruik. Jaarlijks gaan hierdoor zo’n 35.000 mensen dood.

De doelen voor 2040 zijn: een rookvrije generatie, van 50% naar 38% overgewicht en van 8,9% overmatig alcoholgebruik naar 5%. Tot slot is het aanpakken van mentale gezondheidsproblemen erbij gekomen. In het regeerakkoord stond dat er elk jaar 60 miljoen wordt gereserveerd voor dit preventieakkoord.

Inmiddels is er – anno 2023 – meer geld beschikbaar gesteld voor de ‘bevordering van de mentale en fysieke gezondheid en preventie’, namelijk 90 miljoen. 

Zorgmarketing en zorgpreventie

Als zorgmarketingbureau weten we dat zorgpreventie van cruciaal belang is voor onze samenleving. Wij geloven dat het voorkomen van zorgvragen een actieve bijdrage vereist van iedereen in de zorgsector, inclusief marketingbureaus zoals wij. Daarom zijn wij vastberaden om impact te maken en bij te dragen aan deze gezamenlijke doelstelling.

Door onze kennis en ervaring in zorgmarketing helpen wij zorgorganisaties en zorgondernemers om hun producten en diensten gericht te promoten en positioneren om de juiste doelgroep te bereiken. Wij begrijpen dat preventie van zorg meer nodig heeft dan alleen een product of dienst vermarkten. Daarom richten wij ook op het creëren van bewustzijn, communicatie en (educatieve) programma’s die gericht zijn op het voorkomen van zorgvragen.

Ons team van marketingspecialisten werkt samen met onze klanten om effectieve strategieën te ontwikkelen die onder andere gericht zijn op zorgpreventie. Met behulp van onze diensten helpen wij klanten hun online zichtbaarheid te vergroten, meer websiteverkeer te genereren en meer sales te realiseren.

Als jouw zorginnovatie nog in de beginfase zit en je zoekt naar investeringsmogelijkheden om te kunnen schalen, dan kunnen wij je helpen. Op johnsonenco.nl vind je meer informatie over hoe wij zorgondernemers ondersteunen bij het vinden van investeerders en bij het opschalen van hun bedrijf.

Als zorgmarketingbureau willen wij niet alleen onze klanten helpen, maar ook actief bijdragen aan het voorkomen van zorgvragen. Wij zijn ervan overtuigd dat we samen een verschil kunnen maken in het creëren van een gezonde samenleving. Neem vandaag nog contact met ons op om te ontdekken hoe wij jou kunnen helpen bij het bevorderen van zorgpreventie.